مشکل تند صحبت کردن
آیا تا به حال مجبور شدهایم به کسی گوش دهیم که با سرعت بسیار بالا صحبت میکند؟
تند صحبت کردن، میتواند حس یک حملۀ کلامی بی وقفه را بدهد و با این حال، تند صحبت کردن، دامی است که بسیاری از سخنرانان در آن گرفتار میشوند. رسیدن به سرعت فوق العاده بالا در صحبت کردنِ ما، نه تنها خستهکننده و عصبیکننده است، بلکه میتواند بی ادبانه نیز باشد. برای تمایل افراد به تند صحبت کردن و ادامه دادن به افزایش سرعت در صحبت، دلایل مختلفی وجود دارد. خوشبختانه اقدامات عملی کاملاً قطعی وجود دارد که میتوانید برای کاهش سرعت در صحبت کردن، و بهبود چشمگیر در ارتباط با دیگران از آنها استفاده و درست صحبت کنیم.
چطور با سرعت بالا صحبت میکنیم حتی بدون آنکه خودمان متوجه شویم ؟
تشخیص اینکه خیلی سریع صحبت میکنیم برایمان وحشتناک است. احساس میکنیم هیچ تصوری از اینکه چگونه به این نقطه (یا بهتر است بگوییم سرعت) رسیدهایم نداریم و مطمئناً نمیدانیم که چگونه سرعت این قطار فراری در دهانمان را کم کنیم! اکثر افراد اگر همۀ دلایل زیر را برای تند صحبت کردن تجربه نکرده باشند، حتما برخی از آنها را تجربه کردهاند.
چرا تند صحبت میکنیم ؟
اضطراب داشتن :
ما اضطراب داریم. اضطراب ناشی از ارائۀ کاری، شرکت در یک کنفرانس یا صرفاً مکالمه با یک مافوق دلهرهآور، میتواند برای شروع روند بالارفتن سرعت کافی باشد. وقتی این پروسه شروع شد، کنترل مجدد آن میتواند بسیار سخت باشد.
عدم داشتن تنفس کافی :
ترس از نداشتن نفَس کافی است. متأسفانه، این یک وضعیت جسمی کاملا واقعی است که توسط اضراب ایجاد میشود، چرا که اضطراب باعث تنفس کم عمق و کنترل نشده میشود که برای صحبت کردن مناسب کافی نیست. وارد کردن فشار بیش از حد هوا در ابتدای عبارت یا جمله، مشکل گفتاری دیگری است که باعث میشود افراد سرعت صحبت کردن خود را افزایش دهند.
عدم درک موضوع :
نیاز به اثبات دانش و درک کامل ما از یک موضوع خاص است. چه انگیزۀ ما این باشد که شنوندگان خود را با محاصرۀ اطلاعاتی متقاعد کنیم (که احتمالاً مخاطبین ما آن را نمیفهمند چرا که به سرعت بیان میشود) وچه انگیزه مان نشان دادن برتری فکری ما در مورد موضوع مورد نظر باشد (که برای بسیاری از شنوندگان ناخوشایند است یا باعث پرت شدن حواس میشود)، بعید به نظر میرسد که عجله در ارائۀ مطلب، باعث شود کسی تحت تاثیر ما قرار بگیرد یا ما را تحسین کند. با این حال، بسیاری از سخنرانان سعی میکنند این کار غیرممکن را انجام دهند!
تنوع در لحن صدا :
عامل بعدی که میتواند سرعت صحبت ما را بالا ببرد، یک فقدان کلی در تنوع لحن صدا است. بیشتر مردم تصدیق میکنند که سریعترین راه برای از دست دادن شنونده، صحبت کردن با حالت ترسناک “یکنواخت” است. اگر میدانیم که در این گروه قرار داریم، ممکن است افزایش سرعت صحبت، تنها گزینۀ ما برای حفظ هیجان باشد و این یک چرخۀ معیوب است – هرچه تند تر صحبت کنیم، زیر و بم و لحن صدای ما بیشتر آسیب میبیند و مجبورمیشویم که باز هم تندتر صحبت کنیم و این وضع ادامه دارد.
عدم آمادگی :
آخرین دلیل رایج برای تند صحبت کردن، عدم آمادگی است. شروع یک سخنرانی، تماس تلفنی یا مکالمه با عدم آمادگی میتواند منجر به ایجاد احساسی دائمی برای “عقب نماندن” شود. اما مسلما هر چقدرهم سریع صحبت کنیم هرگز نمیتوانیم به لحظۀ شروع صحبت برگردیم.
انجام اقدامات لازم برای درست صحبت کردن در صداسازی:
آگاهی از تنفس مناسب و پشتیبانی نفس :
آگاهی از تنفس مناسب و پشتیبانی نفس، یکی از مهمترین اقدامات عملی است که میتوانیم انجام دهیم. تنفس مؤثر کمک خواهد کرد تا اضطرابی که روی سرعت صحبت کردن ما اثرگذار است، چه از نظر جسمی و چه از لحاظ روحی، کاهش پیدا کند. قبل از گفتن هر جمله، به خودمان برای تنفس زمان بدهیم. هنگامی که با استفاده کردن از تنفس خود، به عنوان یک ابزار تفسیری و تنظیم کننده، احساس راحتی کردیم، میتوانیم فاصلۀ بین نفسها را افزایش دهیم. نفس کشیدن ما، نه تنها ما را مطمئنتر و متفکرتر نشان میدهد، بلکه ما “سوخت صوتی” لازم را خواهیم داشت تا به صورت قاطعانه پیام خود را منتقل کنیم.
پشتیبانی مناسبِ تنفس :
پشتیبانی مناسبِ نفس به ما این امکان را میدهد تا تنوع لحن خود را کشف کنیم. زیر و بمی صدا، جایگذاری، ریتم و آهنگ گفتار ما، لحن ما را میسازند. انواع مختلف نوشتهها را با صدای بلند بخوانیم تا دامنۀ خلاق صدای خود را افزایش دهیم. خارج از محدودۀ “موارد کاری” فکر کنیم. خواندن کتابهای داستانی، مقالهها و تبلیغات مجلات، حتی تقلید از تبلیغات تلویزیونی و رادیویی میتوانند روشهایی سرگرم کننده و مؤثر در از بین رفتن یکنواختی لحن ما باشند.
داشتن آمادگی لازم :
آماده بودن، تاثیر فراوانی در کاهش سرعت برای همۀ کسانی که تند صحبت میکنند خواهد داشت. حتماً دو یا سه خط اول ارائه یا مکالمۀ تلفنی خود را آماده کنیم. این خطوط را با صدای بلند بخوانیم تا بتوانیم آنها را خالصانه و با اقتدار و با سرعت عادی انتقال دهیم. خیلی به ندرت میتوانیم تشخیص بدهیم که تعامل دوطرفه با شنونده به کجا خواهد رسید، اما میتوانیم مسئولیت چگونگی شروع آن را برعهده بگیریم! ساختن و تمرین یک پایان بندی قوی نیز به همین اندازه مهم است. این پایان بندی باید خلاصۀ پیامی باشد که ما در تلاش برای رساندن آن هستیم.
فرصت دادن برای شنیده شدن :
به یاد داشته باشیم که هر بار که با یک فرد یا یک گروه صحبت میکنیم، باید به آنها فرصتی دهیم تا واقعاً به ما گوش دهند. کسب معلومات، نیاز به یک چشمانداز از اطلاعات گفته شده، هم از جانب ما و هم از طرف شنوندگان دارد. کند کردن سرعت گفتار ما برای اینکه به یک دیدگاه اجازۀ شکل گیری بدهیم بسیار مهم است. وقتی با سرعتی که برای شنونده مناسب است صحبت میکنیم، دیگر فقط صحبت نمیکنیم، بلکه شروع به ارتباط گرفتن با مخاطب میکنیم.
نویسنده : علیرضا پوراستاد
برگرفته از مقالۀ پائول گایگر(دانشیار مربیگری گفتار در مرکز مربیگری صدای نیویورک)